چرا فشارخون بالا می‌رود؟
افزایش فشارخون می‌تواند دلایل متفاوتی داشته باشد. این بیماری می‌تواند به دلایل ژنتیکی، رژیم غذایی و عادات غذایی ناسالم، مصرف سیگار و سبک زندگی ناسالم به وجود بیاید.
درکل می‌توان عواملی که فشارخون را بالا میبرد به دو دستۀ غیرقابل کنترل و قابل کنترل تقسیم کرد. برای پاسخ به این سؤال که چه عواملی باعث فشار خون بالا میشود، لازم است دلایل قابل کنترل و غیرقابل کنترل را بررسی کنیم:
چه چیزی فشار خون را بالا میبرد؟
یک سری عوامل افزایش فشارخون تحت کنترل ما نیست و درصورتی‌که در شخصی وجود داشته باشند، آن فرد مستعد ابتلا به فشارخون خواهد بود. این عوامل عبارت‌اند از:
سن
افزایش سن باعث سخت‌ترشدن رگ‌ها و کاهش کارکرد کلیه‌ها میشود که هر دو باعث افزایش فشارخون می‌شوند. بیش از ۶۵ درصد آمریکایی‌های بالای شصت سال دارای فشارخون بالاتر از نرمال هستند.
باید توجه داشت که، متأسفانه افزایش چاقی در کودکان و نوجوانان باعث کاهش سن ابتلا به فشارخون شده است. بر اساس آمار مشاهده‌شده، ابتلا به فشارخون در جوانی و میان‌سالی نیز افزایش یافته است.
قبل از ۵۵ سالگی مردان شانس بیشتری برای ابتلا به فشارخون دارند ولی پس از این سن شانس زنان نسبت به مردان افزایش می‌یابد.
ژنتیک
کسانی که یک نفر از اقوام درجه یک آن‌ها به بیماری فشارخون مبتلا است شانس بالاتری برای ابتلا به فشارخون دارند. این موضوع با تحقیقات ژنتیکی اثبات شده است.
این افراد به‌طور ژنتیکی، به‌علت عملکرد متفاوتی که سیستم تنظیم میزان نمک در کلیه‌هایشان نسبت به سایر افراد دارد، به نمک و سدیم حساسیت بیشتری دارند که این موضوع خطر ابتلا به فشارخون را در آن‌ها افزایش می‌دهد.
عواملی که فشار خون را بالا میبرد اما قابل کنترل هستند
برخی از علل افزایش فشار خون بالا قابل کنترل هستند. این یعنی شما با کنترل‌کردن بعضی عادات غذایی و رفتاری خود می‌توانید خطر ابتلا به فشارخون بالا را کنترل کنید. بعضی از عوامل قابل کنترل فشارخون شامل موارد زیر هستند.
همچنین گاهی فشارخون ثانویه است. فشارخون ثانویه زمانی اتفاق می‌افتد که فرد بر اثر یک بیماری دیگر به فشارخون نیز مبتلا میشود. بیماری‌های قلبی و تنگی عروق، بیماری‌های کلیوی و البته مشکلات تیروئید از علل افزایش فشار خون ثانویه هستند.
رژیم غذایی
رژیم غذایی پرنمک و دارای سدیم زیاد و پتاسیم کم از دیگر عوامل افزایش فشارخون بالا هستند. باید توجه داشت که، امروزه منشأ اصلی سدیم اضافی در رژیم‌های غذایی، غذاهای فرآوری‌شده و فست‌فودها هستند.
برعکس سدیم، پتاسیم باعث کاهش فشارخون میشود و به همین جهت پیروی از رژیم‌های سرشار از پتاسیم برای جلوگیری از ابتلا به فشارخون و کنترل آن تقریباً در اکثر موارد توصیه میشود.
علت افزایش فشار خون بعد از غذا نیز بالارفتن میزان سدیم بدن است. سدیم باعث میشود بدن مایعات را در خود نگه دارد و درنتیجه فشارخون فرد بالا برود. افزایش میزان سدیم بدن مهم‌ترین علت افزایش فشار خون بعد از غذا است.
ورزش و تحرک بدنی
نداشتن فعالیت بدنی و ورزش‌نکردن باعث سخت‌ترشدن رگ‌ها و افزایش فشارخون میشود. این موضوع با افزایش وزن نیز می‌تواند خطر ابتلا به فشارخون را افزایش دهد.
چاقی و اضافه وزن
داشتن اضافه‌وزن باعث افزایش بار کاری قلب و کلیه‌ها و آسیب به آن‌ها میشود. ازآنجاکه این دو ارگان نقش اساسی در کنترل فشارخون دارند، اختلال در عملکرد آن‌ها می‌تواند به افزایش فشارخون بینجامد. در افراد چاق معمولاً میزان کلسترول و تری‌گلیسیرید خون هم بالاست که منجربه سخت‌شدن رگ‌ها و افزایش فشارخون میشود.
سیگار و الکل
مادۀ نیکوتین موجود در سیگار باعث تنگ‌شدن رگ‌ها، بالارفتن ضربان قلب، غلیظ‌شدن خون و نهایتاً افزایش فشارخون میشود. سیگارکشیدن همچنین باعث تولید مادۀ مونوکسیدکربن در خون میشود که به شدت میزان اکسیژن خون را کاهش می‌دهد و قلب برای جبران آن باید بر میزان کار خود بیفزاید که این موضوع نیز به سیستم قلبی‌عروقی آسیب وارد می‌کند. نوشیدن بیش‌ازحد الکل هم احتمالاً با اثر بر سیستم اعصاب مرکزی بدن، که میزان ضربان قلب و انقباض و انبساط رگ‌ها را در کنترل خود دارند، باعث افزایش فشارخون میشود.